Jannik Sinner chỉ bị cấm thi đấu 3 tháng sau sự cố doping: Cuộc tranh luận không hồi kết

Jannik Sinner đã chấp nhận án cấm thi đấu 3 tháng sau khi "vô tình tiếp xúc với doping". Án phạt này đang gây ra rất nhiều tranh cãi trong giới quần vợt.

Một số tay vợt giỏi hơn những người khác, vì vậy họ thắng nhiều hơn, nhận nhiều tiền thưởng hơn và có lợi thế về lịch thi đấu, thời gian tập luyện cũng như vô số đặc quyền khác. Các trường hợp doping cũng thế. Những tay vợt có điều kiện tài chính tốt hơn có thể thuê luật sư giỏi hơn, nhanh chóng kháng cáo hoặc cung cấp bằng chứng có lợi cho họ.

Sự bất công trong quy trình xử lý doping

Cả Jannik Sinner và Iga Swiatek đều bị đình chỉ thi đấu tạm thời sau khi có kết quả xét nghiệm dương tính, nhưng thông tin này được giữ kín vì họ đã kháng cáo thành công trong vòng 10 ngày. Điều này hoàn toàn tuân thủ theo quy trình của Cơ quan Liêm chính Quần vợt Quốc tế (ITIA), nhưng những tay vợt có thứ hạng thấp hơn, ít tài nguyên hơn, không thể hành động nhanh như vậy. Dù không có âm mưu nào ở đây, điều này vẫn làm gia tăng cảm giác "có luật lệ cho họ và luật lệ cho chúng ta" trong một môn thể thao mang tính phân cấp rõ rệt.

Thỏa thuận giải quyết vụ việc của Sinner - một quy trình mà theo Tổ chức Chống Doping Thế giới (WADA) đã được áp dụng "hàng chục lần trong các trường hợp có hoàn cảnh đặc biệt" - chưa từng xuất hiện trong quần vợt thời gian gần đây. Một thỏa thuận như vậy phải có sự đồng thuận của tay vợt, WADA và ITIA, và có thể được khởi xướng bởi bất kỳ bên nào. Tuy nhiên, đại diện của cả ba phía đều không xác nhận ai đã đề xuất thỏa thuận này. Điều này làm dấy lên những nghi vấn, bởi Sinner hiện đang là tay vợt số 1 thế giới. Khoảng cách giữa những tay vợt hàng đầu và phần còn lại của làng quần vợt ngày càng lớn, và khi sự công bằng bị đặt dấu hỏi, sự phẫn nộ là điều khó tránh khỏi.

Cựu tay vợt số 145 thế giới Tara Moore từng bày tỏ sự bất bình trên Twitter vào tháng 8 năm ngoái: "Có vẻ như chỉ hình ảnh của các tay vợt hàng đầu mới quan trọng. Có vẻ như chỉ những phán quyết liên quan đến họ mới được coi là chính xác. Nhưng trong trường hợp của tôi, họ lại nghi ngờ mọi thứ. Thật vô lý".

Moore bị ITIA đình chỉ thi đấu tạm thời vào tháng 5/2022 sau khi có kết quả dương tính với chất steroid đồng hóa boldenone và nandrolone. Cô không kháng cáo và theo quy định của Chương trình Chống Doping Quần vợt (TADP), những tay vợt không kháng cáo (hoặc kháng cáo không thành công) sẽ bị đình chỉ trong thời gian điều tra. Cuối cùng, cô được tuyên bố vô tội, nhưng vụ việc kéo dài suốt 19 tháng và cô phải lập một trang gây quỹ cộng đồng để có tiền trang trải chi phí pháp lý. Trong khi đó, Sinner có đủ khả năng thuê luật sư để bảo vệ mình cho đến khi vụ việc khép lại.

Romain Rosenberg, Phó giám đốc điều hành của Hiệp hội Các Tay vợt Chuyên nghiệp (PTPA), nói với The Athletic qua WhatsApp: "Chúng tôi đã nhiều lần trao đổi với ITIA về vụ việc này và các vụ khác. Quan điểm chính của họ là 'mỗi trường hợp đều khác nhau', vì vậy không thể có một quy trình đồng nhất. Nhưng chính điều đó tạo ra sự bất công. Nó mở đường cho những thỏa thuận được điều chỉnh theo từng cá nhân, miễn là họ có giá trị với quần vợt. Điều này càng khiến những tay vợt có điều kiện tài chính hạn chế thêm thiệt thòi".

Sự can thiệp của WADA và cuộc tranh luận chưa có hồi kết

ITIA lập luận rằng những tay vợt không nổi tiếng như Sinner hay Swiatek cũng có thể nhận được kết quả nhanh chóng nếu có bằng chứng rõ ràng. Marco Bortolotti, một tay vợt đôi người Ý với thứ hạng cao nhất là 87 thế giới, đã tránh được án phạt năm ngoái sau khi chứng minh rằng anh không có lỗi trong việc bị phát hiện dương tính với clostebol. Tương tự, tay vợt 18 tuổi người Czech Nikola Bartunkova bị cấm thi đấu 6 tháng sau khi chứng minh rằng trimetazidine (TMZ) trong cơ thể cô đến từ một loại thực phẩm bổ sung bị nhiễm bẩn.

Trớ trêu thay, sự can thiệp của WADA trong vụ Sinner không hẳn là để bảo vệ riêng anh, mà là để thiết lập một tiền lệ. Nếu trường hợp của Sinner được xử lý theo cách ban đầu, một tiền lệ sẽ được tạo ra rằng các VĐV có thể hoàn toàn vô can trước sai sót của đội ngũ mà họ thuê, điều này có thể làm suy yếu nguyên tắc trách nhiệm tuyệt đối trong bộ luật của WADA. Tuy nhiên, cách WADA tham gia vào vụ việc lại vô tình làm gia tăng cảm giác rằng những tay vợt hàng đầu được ưu ái hơn.

Sinner, người từng mô tả vụ việc này như một gánh nặng đè lên mình, giờ đã có thể tiếp tục thi đấu với sự chắc chắn hơn. Nhưng với quần vợt, vấn đề đối xử thiên vị lại một lần nữa bùng lên. Trước thềm Australian Open vào tháng 1, Nick Kyrgios tuyên bố rằng anh muốn đối đầu với Sinner, đồng thời nói: "Tôi sẽ khiến tất cả khán giả trong sân đấu gây áp lực lên cậu ta. Tôi sẽ biến nó thành một cuộc bạo loạn thực sự".

Cảm giác bất công này không chỉ giới hạn trong thể thao mà còn có thể gây tiếng vang với công chúng. Cuốn sách The Racket của cựu tay vợt số 129 thế giới Conor Niland từng giành giải Sách thể thao hay nhất năm 2023 tại Anh sau khi phơi bày khoảng cách khổng lồ giữa các tay vợt hàng đầu và phần còn lại. Trong một cuộc phỏng vấn với The Athletic, Niland nhận định: "Những vụ doping là minh chứng rõ ràng nhất về sự phân biệt đẳng cấp trong quần vợt. Các tay vợt hàng đầu thường được phép tự công bố thông tin trên trang cá nhân của họ, điều mà những tay vợt khác không bao giờ có cơ hội".

Một lần nữa, quần vợt lại đối mặt với cuộc khủng hoảng nhận thức, và sự bất mãn giữa các tay vợt có lẽ sẽ không thể sớm biến mất.