FIFA Club World Cup 2025 có thực sự là giải đấu tôn vinh CLB mạnh nhất thế giới?

Không Barca, Liverpool hay các nhà vô địch châu Phi, châu Á và CONCACAF, Club World Cup 2025 liệu có đúng nghĩa là nơi tôn vinh đội bóng mạnh nhất hành tinh?

FIFA Club World Cup 2025 có thực sự là giải đấu tôn vinh CLB mạnh nhất thế giới?

Kỳ Club World Cup mùa hè năm nay tại Mỹ đang gây ra nhiều tranh cãi và phần lớn xoay quanh tiêu chí lựa chọn đội tham dự.

Tháng 4 vừa qua, Chủ tịch FIFA Gianni Infantino đã đứng trên bục phát biểu tại sân Rose Bowl (Pasadena) và ca ngợi giải đấu năm 2025 là một bước tiến "toàn cầu hóa" thực sự của bóng đá cấp CLB.

Ông nhấn mạnh rằng phiên bản mở rộng lần này sẽ quy tụ 32 đội bóng đến từ 20 quốc gia, thuộc cả sáu liên đoàn thành viên, với các cầu thủ đại diện cho 86 quốc gia khác nhau. Infantino tự tin khẳng định rằng giải đấu sẽ "lần đầu tiên trong lịch sử" tìm ra đội bóng mạnh nhất thế giới.

Nhưng liệu điều đó có thật sự đúng?

Bởi lẽ khi nhìn vào danh sách các đội góp mặt tại Club World Cup 2025, người ta dễ dàng nhận thấy hàng loạt cái tên lớn đang vắng bóng – và không chỉ ở châu Âu. Liverpool, Barcelona, cũng như các nhà vô địch hiện tại của châu Phi (Pyramids), châu Á (Al Ahli) và CONCACAF (Cruz Azul) đều không góp mặt. Những sự vắng mặt này đặt ra câu hỏi lớn: giải đấu này liệu có đang thực sự tôn vinh "tinh hoa" của bóng đá thế giới?

Quá trình xác định suất dự Club World Cup vốn dĩ đã rất phức tạp. Dù bóng đá là môn thể thao toàn cầu, sự chênh lệch tài chính giữa các châu lục đã khiến trò chơi này ngày càng mang nặng tính "châu Âu trung tâm". FIFA, vì thế, buộc phải cân bằng giữa yếu tố đại diện toàn cầu và sự góp mặt của các CLB danh tiếng – vốn chủ yếu đến từ lục địa già.

Nguyên tắc cơ bản được FIFA áp dụng là trao suất cho các đội vô địch châu lục trong giai đoạn 2021–2024. Tuy nhiên, do số lượng đội được mở rộng, FIFA cũng phân bổ thêm suất theo thành tích và "sức mạnh" của từng liên đoàn, dẫn đến: UEFA có 12 suất, CONMEBOL 6, và mỗi liên đoàn CAF, CONCACAF, AFC được 4 suất, trong khi OFC chỉ có 1 đại diện.

Cách tính toán này dẫn đến hệ quả trái ngược: có những đội được chọn dù phong độ hiện tại đi xuống rõ rệt, và ngược lại, nhiều nhà vô địch mới lại bị bỏ rơi.

Chẳng hạn, Monterrey được mời dự giải vì vô địch CONCACAF năm 2021, nhưng họ không giành được bất kỳ danh hiệu nào kể từ đó, và vừa bị loại ngay từ tứ kết Liga MX mùa này. Wydad Casablanca thì từng đăng quang Champions League châu Phi năm 2022, suýt giữ được ngôi vương một năm sau, nhưng lại vắng mặt ở mùa giải 2024, nơi Pyramids mới là tân vương.

Kết quả: cả ba nhà vô địch hiện tại của châu Phi, châu Á và Bắc Trung Mỹ đều không được dự Club World Cup – một nghịch lý khó chấp nhận khi ông Infantino tuyên bố giải đấu là nơi hội tụ 32 đội mạnh nhất hành tinh.

Các "ông lớn" châu Âu: Ai ở, ai về?

Dù có tới 12 suất cho UEFA, nhưng giải đấu lại không có sự hiện diện của những đội bóng được đánh giá là mạnh nhất hiện nay.

Napoli – đương kim vô địch Serie A, Sporting Lisbon – vừa bảo vệ thành công ngai vàng tại Liga Portugal, và Barcelona – đội đã đánh bại Real Madrid tới 4 lần để giành cú ăn ba quốc nội (La Liga, Copa del Rey, Supercopa) – đều không được mời.

Liverpool, đội vừa vô địch Premier League và xếp thứ 4 trong bảng xếp hạng hệ số UEFA, cũng không có mặt. Lý do là FIFA giới hạn mỗi quốc gia châu Âu chỉ được tối đa hai đại diện – trừ khi có nhiều đội cùng quốc tịch vô địch châu lục. Vì thế, Chelsea – đội vô địch Champions League 2021 – được mời, dù đã hai mùa không góp mặt ở đấu trường này và chỉ còn duy nhất một người (Reece James) trong đội hình cũ.

Giới chuyên môn cũng chỉ trích việc Salzburg – đội hiện xếp thứ 44 trong bảng hệ số UEFA – được dự giải, trong khi thậm chí không phải là CLB mạnh nhất tại Áo.

Ở khu vực chủ nhà Bắc Mỹ, FIFA cũng khiến giới mộ điệu không khỏi ngạc nhiên – thậm chí phẫn nộ – khi lựa chọn Inter Miami làm đại diện của MLS (Giải nhà nghề Mỹ). Theo thông lệ, suất này đáng ra phải thuộc về nhà vô địch MLS Cup 2024, như cách các suất khác được phân bổ dựa trên thành tích cụ thể. Tuy nhiên, thay vì đội bóng nâng cao cúp vô địch (LA Galaxy), FIFA lại trao vé cho đội giành Supporters' Shield – tức đội có thành tích tốt nhất ở giai đoạn vòng bảng – là Inter Miami.

Quyết định này nhanh chóng bị cho là "dọn đường" để Lionel Messi xuất hiện tại Club World Cup, nhằm tăng sức hút truyền thông. Những nghi ngờ đó càng có cơ sở khi Chủ tịch Infantino thậm chí gợi ý rằng một trong những đội dự giải có thể chiêu mộ Cristiano Ronaldo để tạo nên "siêu trận Messi – Ronaldo" tại Mỹ.

Thế nhưng trên sân cỏ, Inter Miami lại không có thành tích tương xứng. Họ bị loại ngay vòng một play-off MLS, và trong khi đó, LA Galaxy mới là đội bước lên ngôi vương vào ngày 7/12 – tức gần một tháng sau khi Messi cùng đồng đội rời cuộc chơi. Sự chênh lệch này khiến việc mời Inter Miami càng bị xem là "đặc quyền truyền thông" hơn là một lựa chọn công bằng.

Infantino vẫn bảo vệ quyết định, gọi Inter Miami là "đội xứng đáng tham dự" và "đã chứng minh được năng lực trên sân cỏ". Nhưng thực tế lại cho thấy sự thiên vị rõ ràng dành cho ngôi sao người Argentina – biểu tượng toàn cầu của bóng đá hiện đại, và cũng là lá bài chiến lược của FIFA trong công cuộc "bán" Club World Cup 2025 ra toàn thế giới.

Tinh hoa hay bình quân?

Dưới góc nhìn khách quan, có thể thông cảm cho FIFA trong bài toán đầy mâu thuẫn này. Họ buộc phải cân bằng giữa hai mục tiêu: bảo đảm tính đại diện toàn cầu cho 6 liên đoàn, và đồng thời duy trì sức hút thương mại bằng sự hiện diện của các CLB tên tuổi và các siêu sao bóng đá.

Trong bối cảnh đó, việc mở cửa sớm kỳ chuyển nhượng mùa hè được đánh giá là một bước đi khôn ngoan. Nó giúp các CLB kịp đăng ký những tân binh đáng chú ý như Trent Alexander-Arnold, Tijjani Reijnders... trước khi giải khởi tranh tại Miami. Sự góp mặt của những gương mặt mới ít nhiều tạo thêm điểm nhấn chuyên môn cho giải đấu.

Về khía cạnh thể thao thuần túy, Club World Cup 2025 vẫn có thể trở thành một sân chơi hấp dẫn nhờ tính chất đa dạng – nơi các đội bóng từ châu Á, Phi, Mỹ Latinh có cơ hội "so găng" với đại diện châu Âu. Với người hâm mộ trung lập, đây vẫn là dịp hiếm có để chứng kiến những cuộc đối đầu giữa các trường phái bóng đá khác nhau – điều mà Champions League hay Copa Libertadores không thể mang lại.

Tuy nhiên, tuyên bố của Infantino rằng FIFA đã "tập hợp 32 đội mạnh nhất hành tinh" lại tỏ ra… quá đà. Khi mà Liverpool của Mohamed Salah, Barcelona của Lamine Yamal, hay cả ĐKVĐ của ba châu lục lớn (Pyramids, Cruz Azul, Al-Ahli) đều không góp mặt, thì không thể nói giải đấu này là nơi quy tụ "tinh hoa" của bóng đá thế giới được.

Câu hỏi lớn cuối cùng đặt ra là: đội nào vô địch Club World Cup 2025 có thực sự được coi là "CLB số một thế giới"?

Về lý thuyết, họ sẽ là nhà vô địch của giải đấu do FIFA tổ chức, với quy mô và tầm ảnh hưởng toàn cầu. Nhưng với hàng loạt tên tuổi lớn bị gạt ra ngoài, tính xác tín của danh hiệu này chắc chắn sẽ bị đặt dấu hỏi.

Thay vào đó, Club World Cup 2025 có thể được xem là một cuộc thử nghiệm lớn của FIFA: vừa là sân khấu trình diễn của bóng đá toàn cầu, vừa là sản phẩm giải trí được "thiết kế" để tối đa hóa truyền thông và doanh thu. Nếu thành công, đây sẽ là nền tảng để FIFA tiếp tục mở rộng ảnh hưởng sang cấp CLB – vốn lâu nay vẫn là sân chơi độc quyền của UEFA với Champions League.

Ngược lại, nếu thất bại về mặt chất lượng và phản ứng công chúng, Club World Cup có nguy cơ trở thành một "show diễn rỗng" – dù có Messi, Ronaldo, hay bất cứ siêu sao nào góp mặt.