Các ngôi sao quần vợt: Bị côn trùng cắn nhưng không dám bôi thuốc vì sợ... doping

Ngôi sao quần vợt người Anh Emma Raducanu đã hé lộ một góc khuất đầy ám ảnh trong sự nghiệp của các tay vợt khi chia sẻ về nỗi lo doping xuất phát từ một sự việc tưởng chừng nhỏ nhặt: Bị côn trùng cắn.

Những trải nghiệm của cô đã gợi mở những vấn đề sâu sắc hơn về cách thức quản lý doping trong quần vợt và những hệ quả của nó.

Căng thẳng sau vụ Sinner, Swiatek dính doping

Khi chuẩn bị cho giải Australian Open (Úc mở rộng) 2025, Raducanu cho biết cô bị kiến nhảy cắn, dẫn đến tình trạng sưng ở tay và mắt cá chân. Ngôi sao 22 tuổi được khuyên sử dụng thuốc xịt sát trùng tự nhiên để giảm sưng tấy do dị ứng. Nhưng nghĩ kỹ lại, Raducanu từ chối. Cô sợ rằng loại thuốc mình dùng có thể gây ra kết quả xét nghiệm doping dương tính ngoài ý muốn.

"Tay và mắt cá chân tôi, chỗ bị kiến nhảy cắn, sưng tấy rất nhiều", Raducanu cho biết. "Có người đã đưa cho tôi loại thuốc xịt sát trùng tự nhiên để cố gắng làm dịu vết sưng. Tôi không muốn dùng nó. Tôi không dám xịt. Tôi chấp nhận chịu đựng khi mắt cá chân và bàn tay sưng tấy. Tôi đã nghĩ rằng, tôi sẽ cố gắng chịu đựng vì tôi không muốn mạo hiểm.

Rõ ràng là chúng tôi lo lắng. Tất cả chúng tôi đều ở trong cùng một con thuyền. Tôi nghĩ rằng đó chỉ là cách chúng tôi kiểm soát tốt nhất có thể những thứ có thể kiểm soát được. Nếu có điều gì đó ngoài tầm kiểm soát xảy ra, thì sẽ rất khó khăn để cố gắng và chứng minh (rằng xét nghiệm dương tính là kết quả của sự lây nhiễm)".

Nỗi lo về doping của Raducanu và rất nhiều tay vợt chuyên nghiệp khác gia tăng sau các vụ việc của Jannik Sinner và Iga Swiatek. Iga Swiatek bị cấm thi đấu 1 tháng vì kết quả xét nghiệm dương tính với chất cấm trimetazidine (TMZ). Trong giải trình của Swiatek với Cơ quan liêm chính quần vợt quốc tế (ITIA), kết quả dương tính đến từ việc cô sử dụng melatonin, loại thuốc điều trị chứng mất ngủ vì chênh lệch múi giờ. Với Jannik Sinner, anh có kết luận dương tính với chất cấm clostebol từ bình xịt được bác sĩ trị liệu dùng để xử lý vết cắt ở ngón tay của tay vợt này.

Khi Jannik Sinner và Iga Swiatek chuẩn bị cho mùa giải mới sau một năm vi phạm quy định về doping, nhiều đồng nghiệp của họ thực sự lo sợ về các xét nghiệm dương tính. "Nhiều tay vợt mà tôi biết khá lo lắng", Emma Raducanu nói với truyền thông Anh. "Chúng tôi nhận thức được tình hình, rằng có thể dễ dàng bị nhiễm chất cấm như thế nào khi dùng mọi thứ. Có một số loại thực phẩm bổ sung mà tôi muốn dùng, nhưng tôi không thể dùng vì chúng được bán không cần đơn và không được thử nghiệm theo lô".

Raducanu cho biết chi phí thử nghiệm theo lô các loại thực phẩm bổ sung là hơn 1.000 USD. Chưa kể, khi chẳng may dính chất cấm, các tay vợt sẽ phải chi một khoản tiền không nhỏ để chứng minh chất cấm đã xâm nhập vào cơ thể họ như thế nào. Swiatek tiết lộ với đài truyền hình Ba Lan TVN24 rằng cô đã chi 70.000 USD cho luật sư và hơn 15.000 USD cho chuyên gia để bào chữa cho mình. Không phải tay vợt nào cũng có nguồn lực tài chính mạnh, vì thế nỗi lo dính doping là thường trực.

Cựu tay vợt số 5 thế giới người Nga Andrey Rublev đồng tình với bình luận của Raducanu, nói rằng anh "vô cùng sợ hãi" khi ăn bất cứ thứ gì mà anh không chắc chắn.

Phòng ngừa nhưng chưa đủ

Chuyên gia nghiên cứu về phòng chống doping, Giáo sư y tế công cộng tại Đại học Kingston, ông Andrea Petroczi cho biết các cuộc khảo sát cho thấy mối lo ngại ngày càng tăng trong số các vận động viên ưu tú trên toàn thế giới về các hành vi vi phạm doping do vô tình. "Họ bày tỏ sự sợ hãi và lo lắng về việc vô tình vi phạm các quy tắc chống doping có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng đến danh tiếng, sự nghiệp và sinh kế của họ", Petroczi chia sẻ với Reuters qua email.

Petroczi cho biết nhiều vận động viên thực hiện các biện pháp phòng ngừa, bao gồm kiểm tra kỹ lưỡng các loại thuốc, tránh mọi phương pháp điều trị không cần thiết, chỉ dùng các chất bổ sung đã được bên thứ ba kiểm tra và ghi lại số lô của các chất bổ sung và thuốc.

Một số người thậm chí còn ghi nhật ký và tránh một số loại thực phẩm nhất định ở các quốc gia cụ thể, nhưng họ hiểu rằng ngay cả mức độ cảnh giác cao nhất cũng không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ dính doping.

"Điều quan trọng là phải thừa nhận rằng các nguồn lực và chiến lược cần thiết cho mức độ cảnh giác này không phải ai cũng có thể tiếp cận được", ông Petroczi cho biết thêm.

Bất cập trong hệ thống phòng chống doping

Tốc độ xử lý các vụ việc của Sinner và Swiatek cũng khiến hệ thống chống doping bị chỉ trích gay gắt. Cựu tay vợt số 1 thế giới Simona Halep và tay vợt người Anh Tara Moore cũng chỉ trích các quan chức vì sự chậm trễ kéo dài trong các vụ việc của họ.

Chương trình chống doping trong quần vợt trước đây do Liên đoàn quần vợt quốc tế (ITF) giám sát trước khi 7 cơ quan quản lý của môn thể thao này thành lập ITIA- một cơ quan độc lập, vào năm 2021 sau một cuộc đánh giá toàn diện.

Kể từ khi ITIA bắt đầu xử lý chống doping, các vụ việc của Sinner và Swiatek là những vụ gây rùm beng nhất vì họ đều là những tay vợt hàng đầu thế giới không vượt qua được các đợt kiểm tra. ITIA khẳng định rằng tất cả các vụ việc doping đều được xử lý dựa trên bằng chứng chứ không phải tên, thứ hạng hoặc quốc tịch của một tay vợt, nhưng cơ quan này vẫn chưa thể bác bỏ hoàn toàn các cáo buộc về một hệ thống hai cấp.

Chuyên gia Petroczi cho rằng việc không thể tiếp cận được với đại diện pháp lý và xét nghiệm phân tích nâng cao sẽ ảnh hưởng đến khả năng đấu tranh chống lại vụ kiện doping của một vận động viên, và các liên đoàn thể thao và tổ chức chống doping phải giải quyết sự chênh lệch về nguồn lực này.

"Những nỗ lực có thể bao gồm việc cung cấp quyền tiếp cận công bằng với sự hỗ trợ của chuyên gia, đảm bảo tính minh bạch trong các quy trình và tìm cách giảm thiểu tác động của khoảng cách nguồn lực", ông Petroczi nói.

Không giống như các vận động viên ưu tú khác, các tay vợt là những người tự kinh doanh và việc phải nghỉ thi đấu để phục vụ hoặc đấu tranh chống lại lệnh cấm doping đồng nghĩa với việc mất thu nhập.

Tay vợt số 8 thế giới Rublev kêu gọi đưa ra phán quyết nhanh hơn trong các trường hợp vô tình dính chất cấm và nới lỏng một số quy tắc. "Tất nhiên, bạn muốn có một môn thể thao trong sạch", Rublev chia sẻ trên trang web Tennis Majors. "Nhưng bạn cũng muốn quy trình không quá nghiêm ngặt vì nếu vậy nó sẽ khiến tất cả các vận động viên quần vợt sợ hãi. Bởi ngay cả những tình huống không phải lỗi của bạn cũng khiến bạn mất 1 năm đấu tranh. Không nên như vậy".