Bóng đá Việt Nam: Từ Gò Đậu nhìn về sân Thống Nhất

Bầu không khí trên sân Gò Đậu (Bình Dương) đã cho thấy người hâm mộ phía Nam "khát" đội tuyển bóng đá quốc gia như thế nào. Lần cuối cùng mà đội tuyển "du Nam" là vào năm 2021, khi đội tuyển đá các trận giao hữu trên sân Thống Nhất (TP.HCM), khi đó không khí cũng tưng bừng. Nhưng ở thời điểm hiện tại, chỉ cách Gò Đậu khoảng 30km nhưng sân Thống Nhất lại "cửa đóng, then cài".

1. Sân Thống Nhất, một biểu tượng của thể thao Việt Nam luôn được nhắc đến mỗi dịp kỷ niệm ngày thống nhất đất nước, đã không kịp làm lễ khởi công dự án cải tạo nâng cấp với tổng mức đầu tư gần 150 tỷ đồng nhân dịp 30/4 sắp đến. Lý do là một số điều chỉnh bổ sung của hạng mục tầng hầm khán đài B vẫn đang trong thời gian phê duyệt. Thông tin từ chính quyền thành phố cho biết, trong năm 2025 dự án vẫn sẽ kịp khởi công với mục tiêu hoàn thành trước Đại hội TDTT toàn quốc cuối năm 2026 mà TP.HCM là nơi đăng cai.

Trong bối cảnh mà dự án sân vận động mới tại khu liên hợp thể thao Rạch Chiếc vẫn chưa biết khi nào mới tìm được nhà đầu tư, thì việc mất thời gian để bổ sung hạng mục nhằm giúp sân Thống Nhất sau cải tạo, nâng cấp sẽ hiện đại, có khả năng sử dụng lâu dài hơn, cũng là điều hợp lý. Đây là lần nâng cấp lớn nhất của sân Thống Nhất từ trước đến nay và hi vọng công trình này sẽ đáp ứng được nhu cầu tổ chức các sự kiện quốc tế.

Nhưng việc chậm trễ của sân Thống Nhất không phải là vấn đề. Điều đáng quan tâm là dù có hiện đại hơn, tiện nghi hơn hay thậm chí là đẹp mắt hơn thì sân Thống Nhất vẫn chỉ có sức chứa tối đa 15.000 chỗ ngồi. Không phải là không thể nâng sức chứa của sân lên, vì trước đây sức chứa tối đa lên đến 25.000 chỗ, nhưng cái khó của sân Thống Nhất đó là khuôn viên bên ngoài khá nhỏ, do vị trí nằm lọt thỏm trong khu dân cư sầm uất tại một quận trung tâm thành phố. Nói cách khác, sân Thống Nhất gần như không thể mở rộng hơn.

Đó chính là điều đáng tiếc. Với giá trị lịch sử của mình, khi là chứng nhân trăm năm của một nước Việt Nam trước và sau thống nhất, sự tồn tại của sân Thống Nhất không có gì phải tranh cãi. Sân bóng lâu đời nhất Việt Nam là một di tích lịch sử cần được giữ gìn theo thời gian. Cũng vì thế mà nhu cầu có thêm một sân vận động mới, có sức chứa phù hợp với một đại đô thị, vô cùng cấp thiết với TP.HCM. Nhưng đến nay, ngoài sân Thống Nhất, thành phố không còn sân bóng nào đủ chất lượng để tổ chức các sự kiện tầm vóc châu Á, thế giới.

Mọi ánh mắt đều nhìn về phía khu liên hợp thể thao Rạch Chiếc nhưng sự chờ đợi này có vẻ không hợp lý. Dự án tại Rạch Chiếc ban đầu là một khu liên hợp thể thao đa môn có kết hợp dân cư, kèm theo mục tiêu thúc đẩy kinh tế địa phương nơi xây dựng. Trong khi đó, cái mà TP.HCM cần lại là một sân bóng đá mới để san sẻ trách nhiệm với sân Thống Nhất. Trước đây, TP.HCM có sân Quân khu 7 được tính là "sân phụ" của sân Thống Nhất mỗi khi tổ chức các giải đấu quốc tế. Nhưng đây lại là cơ sở của Quân đội nên xem như thành phố chỉ có một sân duy nhất đạt đẳng cấp quốc tế mà thôi.

Cũng vì sự bất hợp lý trong việc chờ đợi khu liên hợp Rạch Chiếc nên mãi cho đến khi nhận đăng cai Đại hội TDTT toàn quốc thì TP.HCM mới phê duyệt ngân sách để nâng cấp sân Thống Nhất, dù khán đài B của sân bóng này đã không được sử dụng suốt 2 năm qua do xuống cấp nghiêm trọng. Nói cách khác, gần 2 năm qua, TP.HCM không có một sân bóng đúng tiêu chuẩn nào…

2. Có hay không một sự trùng hợp không vui khi bóng đá TP.HCM lại trên đường… chạm đáy thêm một lần nữa. Thành phố hiện chỉ còn 3 đội bóng, chia đều cho 3 hạng đấu (V-League, hạng Nhất, hạng Nhì quốc gia) và đáng buồn là không có đội nào có hy vọng đạt thành tích cao ở hạng đấu của mình.

Ba mùa gần nhất, thành phố chỉ có 1 đại diện ở V-League và luôn trong tình trạng tranh đấu trụ hạng. Người hâm mộ thành phố cười buồn: có khi sân Thống Nhất chỉ cần khán đài A nguyên vẹn là đủ để chứa khán giả, có nâng cấp chắc cũng không ai lấp đầy. Số khán giả bình quân của sân Thống Nhất tại V-League luôn ở nhóm thấp nhất.

Dù có thể không liên quan, nhưng chuyện người hâm mộ của TP.HCM sang Bình Dương để xem đội tuyển quốc gia thi đấu, thật cám cảnh. Trước đây, mặc định đội tuyển vào Nam thì phải đá tại sân Thống Nhất. Đó không phải là câu chuyện đơn thuần là tầm vóc của một thành phố trực thuộc trung ương, mà còn nằm ở các khía cạnh quảng bá, thương mại.

Các nhà tài trợ sẽ hài lòng hơn, doanh thu bán vé sẽ cao hơn, sức hút của đội tuyển sẽ tốt hơn nếu đội tuyển quốc gia chơi bóng tại TP.HCM. Ngay ở đợt tập trung đội tuyển lần này, sẽ hoàn hảo nếu thầy trò HLV Kim Sang Sik đá 1 trận tại Gò Đậu, 1 trận tại Thống Nhất.

Nhưng như đã nói, bằng một cách nào đó, TP.HCM rơi vào cảnh không có sân vận động đủ tiêu chuẩn. Cho dù nhìn ở góc độ nào, thì hoàn cảnh này lẽ ra không nên xảy ra. Chuyện sân Thống Nhất xuống cấp là điều chắc chắn với tuổi đời trăm năm của nó, một thành phố hơn 10 triệu dân cần có thêm một sân bóng quốc tế, cũng là điều cần được quy hoạch từ lâu mới phải, thế nhưng cho đến nay, với việc cải tạo nâng cấp sân Thống Nhất, thì khả năng có thêm một sân bóng khác để phục vụ sự phát triển bóng đá thành phố cũng như đăng cai các sự kiện lớn, có lẽ sẽ khó xảy ra.

3. Chuyện xây một sân vận động hay một công trình thiết chế văn hóa, thể thao hoành tráng, hiện đại không giống chuyện "con gà, quả trứng". Không có một sân vận động đẳng cấp, thì chắc chắn là không thể đăng cai các trận đấu quốc tế ở cấp độ đội tuyển, điều đó là sự mất mát không chỉ là cảm giác hụt hẫng của hàng triệu người hâm mộ, mà còn là hình ảnh và vị thế của một thành phố lớn.

Ở một góc nhìn khác, sự chậm trễ và những khó khăn trong việc nâng cấp sân Thống Nhất hay quy hoạch thêm một sân bóng khác, cũng phản ánh ý chí của người làm bóng đá TP.HCM chưa nhiều. Hay nói đúng hơn, niềm đam mê và những khao khát đưa làng cầu Sài Gòn trở lại thời hoàng kim dường như đã nguội lạnh. Đành rằng để xây dựng một sân bóng có sức chứa 50-60.000 chỗ ngồi không phải là chuyện đơn giản, nhưng nếu TP.HCM, nơi từng có 3 nhà vô địch quốc gia với 6 danh hiệu, nơi là trung tâm kinh tế, dịch vụ và đông dân nhất nước mà không làm được điều đó thì nơi nào mới làm được bây giờ?!

Hỏi là đã trả lời? Từ sân Gò Đậu, nơi có đội B.Bình Dương với 4 chức vô địch quốc gia gần nhất của bóng đá phía Nam, nhìn về sân Thống Nhất, thấy một bên sáng đèn của bên kia thì…